یکی از مکان‌های دیدنی دنیا که با وجود جاذبه‌های فراوان مورد بی‌مهری گردشگران قرار گرفته، کشور افغانستان است.
این کشور در دو هزار سال گذشته مرکز امپراطوری‌های قدرتمندی بوده و در گذشته‌اي نه‌چندان دور یکی از مکان‌های محبوب برای گردشگران خارجی به حساب می‌آمده است و افراد نامداری چون «مارکوپولو» از این کشور دیدن کرد‌ه‌اند. اما جنگ‌ها و نا امنی‌های چند دهه اخیر باعث از دست رفتن رونق گردشگری در این کشور شده است.
افغانستان کشوری محصور در خشکی است که در قلب آسیا قرار گرفته است. این سرزمین از سمت جنوب و شرق با پاکستان، از سمت غرب با ایران و از شمال با‌ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان همسایه است و از جهت شمال مرز مشترکی با چین دارد که منطقه‌ای غیرقابل دسترس محسوب می‌شود.
هوا در ارتفاعات مرکزی افغانستان در زمستان بسیار سرد و بارش برف در این مناطق امری رایج است؛ این در حالی است که دمای هوا در تابستان در نواحی پست‌تر مثل جلال آباد یا مزارشریف به بالای ۵۰ درجه سانتیگراد می‌رسد. در مناطق مرتفع‌تر مانند کابل دمای هوا در تابستان به ۳۰ درجه و در زمستان به حدود صفر درجه سانتیگراد می‌رسد و مطبوع‌ترین هواي این شهر را در بهار می‌توان یافت.
ولایت‌هایی همچون «کابل»، «هرات»، «بامیان»، «بلخ»، «غزنی»، «قندهار» و «مزارشریف» دارای بیشترین بناها و مکان‌های تاریخی هستند که برخی از ویژگی‌های آنها را در اینجا مرور می‌کنیم:
کابل: این شهر از حدود سال ۱۷۷۶ میلادی پایتخت افغانستان است و در شرق این کشور قرار دارد. این شهر و مخصوصا قسمت غربی آن در طول جنگ‌های مختلف به شدت ویران شده است. از مکان‌های دیدنی کابل می‌توان به باغ‌های سرسبز و زیبایی مانند «باغ بابور» اشاره کرد که آرامگاه بابور اولین امپراطور مغول است یا «باغ بالا» که در قرن ۱۹ میلادی ساخته شده. «کاخ دارالامان» -که در انتهای سرک دارالامان و در نزدیکی موزه کابل قرار دارد- بنای یادبود داود خان، دریاچه قرقا، باغ وحش کابل و آرامگاه نادر شاه و زهیر شاه از دیگر مکان‌های دیدنی کابل به شمار می‌روند.
ولایت هرات: این ولایت دروازه ورود به ایران است و در غرب این کشور واقع شده است. هرات به شدت تحت‌تاثیر فرهنگ ایرانی قرار دارد.
بامیان: این شهر سرزمین بوداهایی است که یکی از شگفتی‌های جهان به شمار می‌رود. بخش‌هایی از مجسمه‌های سنگی حکاکی شده در یک عملیات خرابکارانه توسط نیروهای طالبان ویران شد. اما با وجود این ویرانی تاسف‌بار به گفته مقامات افغان در سال‌های گذشته هزاران جهانگرد خارجی به افغانستان سفر کرده‌ و از بت‌های ویران شده دیدن کرد‌ه‌اند.
بلخ: این شهر یکی از شهرهای بسیار قدیمی ‌افغانستان است و در شمال این کشور قرار دارد، در بلخ هنوز می‌توان تاریخ را در کوچه پس کوچه‌های این شهر احساس کرد.
غزنی در جنوب شرقی، بین کابل و قندهار واقع است- قندهار در جنوب افغانستان است- و بالاخره مزارشریف که شهری است با مسجدی شاخص با کاشی‌کاری‌های آبی بسیار زیبا و شگفت‌انگیز.
از دیگر مکان‌های دیدنی افغانستان می‌توان به «بند امیر» اشاره کرد که درشرق افغانستان قرار دارد و شامل پنج دریاچه فیروزه‌ای خیره‌کننده است که در مجاورت یکدیگر و برفراز هندوکش در ارتفاع ۲۹۰۰ متری از سطح دریا قرار گرفته‌‌اند. در سال ۲۰۰۸ اين منطقه به نام پارک ملی افغانستان نامگذاری شد. این مکان زیبا در منطقه‌ای دورافتاده قرار دارد، اما از بامیان به راحتی قابل مشاهده است. در ماه مهر حدود ساعت ۶صبح از بالای سرک برفراز بند هیبت، هنگام طلوع خورشید می‌توان منظره بی‌نظیر و خیره کننده‌ای را شاهد بود. در فصل‌هایی که مسافر زیاد است در بعد از ظهرهای پنج‌شنبه و صبح‌های جمعه موترها به بهای ۱۵۰ افغانی گردشگران را به این ناحیه جابه‌جا می‌کنند. راه دیگر این است که موترها را برای سه ساعت به قیمت ۲۵۰۰-۲۰۰۰ افغانی به صورت دربست کرایه کرد. البته برای پرداخت این بها به چانه‌زنی مفصلی نیاز است. در این ناحیه می‌توان در هوتل «دیر» در بند هیبت -که یک چایخانه است- غذا خورد و استراحت کرد. قیمت یک حصیر روی زمین ۱۰۰ افغانی و بهای غذا ۱۵۰-۱۲۰ افغانی است. البته راه دیگر استراحت در چادر همگانی یا کرایه کردن چادر است.
یکی دیگر از محل‌هایی که گردشگران را به دیدار خود می‌خواند گذرگاه خیبر است که دروازه ورود به پاکستان و مسیر تاریخی معاملات و تهاجم‌ها در این کشور بوده است!
مناره جام که از آن به عنوان کهن‌سال‌ترین بنای خشت و گل جهان نام برده می‌شود به بلندای ۶۵ متر در مناطق کوهستانی ولایت غور قرار دارد. از دیگرمناطق دیدنی افغانستان به دره پنجشیر، گذرگاه سالنگ، دشت شمالی و گردز- که شهری کوچک، زیبا و مهم در کوه‌های جنوب کابل است - می‌توان اشاره کرد. حرکت به سوی افغانستان از ایران به دو شکل هوایی و زمینی امکان‌پذیر است. پرواز به کابل از فرودگاه امام خمینی تهران و فرودگاه مشهد و سفر زمینی با موتر و ملی بس از مشهد به هرات صورت می‌پذیرد. البته از سال ۲۰۰۹ میلادی راه‌های زمینی ورود به افغانستان امنیت خود را از دست داد‌ه‌اند. 
(منبع: روزنامه دنیای اقتصاد-آوا)